Beter omgaan met milieu en klimaat zijn grensoverschrijdende uitdagingen waar we de krachten voor moeten bundelen. Met haar Green Deal zette de Europese Unie al een eerste stap richting meer duurzaamheid en klimaatneutraliteit tegen 2050. Maar er zijn meer en vooral concretere acties nodig om echt een verschil te maken.
Op 23 april 2024 keurde het Europese Parlement daarom de Ecodesign for Sustainable Product Regulation (ESPR) goed. Sinds 18 juli is de wet effectief van kracht. Die kaderwet moedigt duurzaam productdesign, -ontwikkeling en -reparatieReparatie is het weer bruikbaar maken van een defect product, zodat het langer nuttig is voor de gebruiker, of met het oog op hergebruikHergebruik is elke activiteit waarin stoffen, materialen of producten die geen afval zijn, opnieuw voor hun oorspronkelijke toepassing worden gebruikt. (schenken, tweedehands verkopen). aan. Zo wil Europa ervoor zorgen dat producten een langere levensduur krijgen en de impact op het milieu en de samenleving kleiner wordt.
Wat verandert er?
ESPR omvat heel wat nieuwe maatregelen, zoals:
- Het zal verboden worden om onverkochte producten zomaar te vernietigen.
- Consumenten moeten geïnformeerd worden over de duurzaamheid van een product door bijvoorbeeld een barcode of QR-code op de verpakking (Digital Product Passport). Zo kunnen ze weloverwogen keuzes maken.
- ESPR wil bedrijven motiveren om meer aandacht te besteden aan ecodesign, zodat de circulariteitDe circulariteit beschrijft de hoeveelheid materialen die in een gesloten kring worden beheerd., energieprestatie en andere duurzaamheidsaspecten van producten op de Europese markt erop vooruit gaan.
- …
Geldt de ESPR-wet ook voor jouw bedrijf?
Het is de bedoeling dat deze richtlijnen gelden voor alle sectoren, met enkele uitzonderingen zoals voeding en geneesmiddelen. Europa kijkt zowel naar kmo'sKleine of middelgrote ondernemingen als naar grote bedrijven en multinationals, maar er worden wel versoepelingen voorzien voor kleine ondernemingen. Die krijgen wat meer tijd om hun bedrijfsprocessen aan te passen aan de nieuwe regels. Europa kijkt eerst naar sectoren die veel grondstoffenGrondstoffen worden vaak uit de natuur gehaald, zijn eindig en niet-hernieuwbaar, zoals steenkool, erts, ... gebruiken, zoals verpakkingen, elektronica, bouw, metaal, textiel … Is je bedrijf actief in een van die sectoren? Dan is de kans groot dat je als eerste in contact komt met de nieuwe regels.
Is ESPR al van kracht?
Hoewel ESPR van kracht is sinds 18 juli 2024, betekent dat niet dat je halsoverkop je bedrijfsvoering moet veranderen. Er zal geleidelijk gewerkt worden met werkplannen per product of productgroep. Een eerste werkplan wordt voorzien in april 2025. Er wordt wel verwacht dat de nieuwe regels in de komende jaren voelbaar worden in alle Europese landen.
Help, wat moet ik nu doen?
Het is een goed idee om je alvast voor te bereiden op de veranderingen die ESPR met zich mee zal brengen. En dat hoef je gelukkig niet alleen te doen! De online bevraging die de FOD Economie ter beschikking stelt op Tijd voor Circulair geeft je alvast inzicht in waar je staat en biedt heel wat handige tips die je op weg zetten naar nog meer circulair ondernemen. Het is een ideale basis om kritisch te gaan nadenken over wat er al goed loopt in je bedrijf en welke stappen je kan zetten om het nog beter te gaan doen. Op Tijd voor Circulair vind je trouwens heel wat inspirerende verhalen en handige informatie over ecodesign.
Meer weten over de Ecodesign for Sustainable Products Regulation? Neem een kijkje op de website van de Europese Commissie. Je kan er ook een uitgebreide webcast bekijken en je vindt er een video waarin ESPR kort en duidelijk uitgelegd wordt.