Minder woorden, meer actie: de circulaire economie in beeld

De Circle Economy Foundation is een coöperatie met hoofdzetel in Amsterdam. De organisatie werkt met meer dan 60 experten en zet zich sinds 2017 in om de globale circulaire economieDe circulaire economie is een herstellende en regeneratieve economie. Ze vrijwaart de waarde van producten, materialen en hulpbronnen in de economie door een slim productontwerp te koppelen aan hergebruik en/of gedeeld gebruik. in omvang te laten verdubbelen tegen 2032. Net als de FOD Economie met Tijd voor Circulair wil Circle Economy Foundation informeren, inspireren en oplossingen aanbieden. Want als we de huidige wereldwijde 7,2 % circulariteitDe circulariteit beschrijft de hoeveelheid materialen die in een gesloten kring worden beheerd. kunnen verhogen naar 17 %, kan klimaatopwarming met 2 graden dalen, de planeet schoner en meer biodivers worden en kunnen klimaatrampen worden vermeden, zo klinkt het bij Circle Economy.

Meer debat, maar circulaire kloof groeit

Een van de manieren om dit doel dichterbij te brengen is het jaarlijkse Circularity Gap Report dat de organisatie uitbrengt. Want om stappen vooruit te zetten moet je eerst weten van welke basis je vertrekt. En vooral: waar de pijnpunten zitten en hoe je ze kan ombuigen in kansen. Laten we beginnen met het goede nieuws. Het aantal discussies, debatten en artikels over circulariteit is wereldwijd op vijf jaar tijd verdrievoudigd. Nooit eerder stond het onderwerp zo hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Circulariteit is overal, en jawel, het is een echt buzzword geworden. Dat wil helaas niet zeggen dat de praktijk die trend volgt, integendeel. Globaal is er in diezelfde vijf jaar 21 % minder secundaire materialen gebruikt. In 2018 was onze wereld nog 9,1 % circulair, in 2023 is dat nog maar 7,2 %. De circularity gap wordt groter en de consumptie blijft toenemen.

Wat moeten we doen voor een meer circulaire toekomst?

We staan er dus niet al te best voor. Gelukkig is een tweede en nog belangrijker doel van het rapport om oplossingen voor te stellen die ons op weg kunnen zetten naar een meer circulaire toekomst. Op naar een nieuw economisch model dat de meerwaarde voor de mens verhoogt en de druk op de planeet verlaagt. En die oplossing begint bij begrijpen dat landen verschillend zijn en er geen one size fits all-plan bestaat. Grofweg kunnen we een verdeling maken in shift, grow en build-landen:

• Hoge welvaart, hoog verbruik
  De shift-landen, zoals België, hebben een hoog welvaartsniveau en zijn al volop bezig om de transitie naar een circulaire economie te maken. Het probleem is echter dat we te veel consumeren in verhouding met onze natuurlijke bronnen en onze klimaatvoetafdruk te hoog is. Ervoor zorgen dat investeren in circulaire oplossingen en bouwprojecten een interessant businessmodel wordt, is een sleutel tot succes. Ook een goede mix van opleiding en beleid moet ervoor zorgen dat er voldoende expertise op de arbeidsmarkt komt.
  
• Groeien naar circulariteit
  Grow-landen hebben een gemiddeld welvaartsniveau en zijn sterk gericht op industrie en productie. Om groei in deze economie duurzaam en veilig te maken, moet er hier gewerkt worden aan een gezonde voedselkringloop, regeneratieve landbouw en bescherming van voedselproducenten. Door barrières weg te nemen die circulariteit in de weg staan, investeringen te stimuleren en in te zetten op de juiste opleiding van werknemers, kunnen groeilanden evolueren naar een circulaire economie.
  
• Een circulaire basis
  Tot slot zijn er de build-ontwikkelingslanden die moeite hebben om te voldoen aan de basisbehoeften van hun inwoners. Om de overgang naar een circulair systeem te kunnen maken, is het belangrijk voor deze landen om hun voedselsysteem te versterken door klimaatrobuuste maatregelen te nemen, innovatie in de landbouwsector te stimuleren en kennis over regeneratieve landbouw te ontwikkelen. Door circulair bouwen te promoten, opleidingen te organiseren en te zorgen voor het juiste beleidskader kan een samenleving werken aan een circulaire basis.
  

Ondernemers maken het verschil

Als ondernemer in een land dat volop in transitie is richting een circulaire economie, zou je kunnen denken dat er vooral veel werk op de plank ligt voor de overheid. Dat klopt, maar de verantwoordelijkheid van de bevolking mag niet onderschat worden. Als bedrijfsleider heb je de mogelijkheid om keuzes te maken die écht een verschil maken! Denk aan investeren in circulaire bouwmaterialen en grondstoffenGrondstoffen worden vaak uit de natuur gehaald, zijn eindig en niet-hernieuwbaar, zoals steenkool, erts, ..., je verkoopmodel met een frisse blik herbekijken, inzetten op de juiste opleiding van (potentiële) werknemers, …