Grondstoffen en afval

Om de circulaire economie te integreren in de afvalsector, is een totaalaanpak vereist. We moeten nagaan op welke manier we afval genereren, inzamelen, verwerken en hergebruiken.

HULPBRONNEN AFVAL S

De circulaire economieDe circulaire economie is een herstellende en regeneratieve economie. Ze vrijwaart de waarde van producten, materialen en hulpbronnen in de economie door een slim productontwerp te koppelen aan hergebruik en/of gedeeld gebruik. vertrekt vanuit eco-design, herstel, hergebruikHergebruik is elke activiteit waarin stoffen, materialen of producten die geen afval zijn, opnieuw voor hun oorspronkelijke toepassing worden gebruikt. en recyclageRecyclage is elke vorm van valorisatie die (ook organisch) afval omzet in stoffen, materialen of afgewerkte producten, al dan niet met hun oorspronkelijke functie. van producten en materialen. Circulaire economie biedt daarmee een uitweg voor het wegwerpmodel, om economie en milieu met elkaar te verenigen. Bedoeling is om het verbruik en de verspilling van grondstoffenGrondstoffen worden vaak uit de natuur gehaald, zijn eindig en niet-hernieuwbaar, zoals steenkool, erts, ... en de productie van afval te beperken.

In de afgelopen vijftig jaar is het verbruik van natuurlijke hulpbronnen en grondstoffenGrondstoffen worden vaak uit de natuur gehaald, zijn eindig en niet-hernieuwbaar, zoals steenkool, erts, ... door de mens vertienvoudigd. Als gevolg daarvan worden de materialen voor de productie van consumptiegoederen steeds schaarser. Bovendien leidt de productie tot de uitstoot van broeikasgassen, en wanneer ze na gebruik worden weggegooid, vergroot het afvalvolume, dat ook een bron van vervuiling is. De productie van nieuwe consumptiegoederen leidt vervolgens tot het aanspreken van nieuwe hulpbronnen, die steeds beperkter beschikbaar zijn.

Afval wordt een grondstof

Vroeger werd afval beschouwd als onbruikbaar materiaal, maar in een circulaire economieDe circulaire economie is een herstellende en regeneratieve economie. Ze vrijwaart de waarde van producten, materialen en hulpbronnen in de economie door een slim productontwerp te koppelen aan hergebruik en/of gedeeld gebruik. wordt het gezien als een mogelijke grondstof. Afval heeft een directe impact op het milieu tijdens de inzameling en de verwerking. Door afval om te zetten in een grondstof verkleint de milieu-impact, blijven materialen in de economische cyclus en is bevoorrading verzekerd. De valorisatie van afval kan diverse vormen aannemen. De aanpak en wijze van recyclageRecyclage is elke vorm van valorisatie die (ook organisch) afval omzet in stoffen, materialen of afgewerkte producten, al dan niet met hun oorspronkelijke functie. worden afgestemd op het soort afval (gevaarlijk of niet-gevaarlijk afval) en de herkomst (huishoudelijk afval, afval uit economische activiteiten enz.). Sommige afvalstoffen vallen onder de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid of Extended Producer Responsibility (EPR): wie de producten op de markt brengt via eigen productie of import, moet ook instaan voor het beheer van het product wanneer het in de afvalfase terechtkomt.

Afvalproductie voorkomen

Recyclage is een belangrijk element van de circulaire economie, maar vereist veel energie en hulpbronnen. Om afval maximaal te beperken is het dan ook beter om te voorkomen dat er afval wordt geproduceerd. Dat kan worden bereikt door:

  • producten ecologisch te ontwerpen;
  • de levensduur van producten te verlengen;
  • een verantwoord consumptiegedrag te bevorderen(zoals hergebruikHergebruik is elke activiteit waarin stoffen, materialen of producten die geen afval zijn, opnieuw voor hun oorspronkelijke toepassing worden gebruikt. en delen).

Deze preventie helpt om te besparen op grondstoffen uit niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen. Het beste afval? Afval dat niet bestaat!

Meer weten?

Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij

OVAM: afval & materialen (Vlaams Gewest)

BeCircular: grondstoffen en afval (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)

Brussel Leefmilieu: van afval tot grondstof

Waalse wetgeving voor afvalbeheer